ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Ερωτήσεις μαιευτικής γυναικολογίας
1. Τί είναι το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών;
Πρόκειται για μια κατάσταση στην οποία η γυναίκα παρουσιάζει ορμονικές ανωμαλίες που επηρεάζουν τόσο την εμφάνισή της, όσο και την περίοδό της και την ικανότητα εγκυμοσύνης
Τα συμπτώματα που συνήθως παρουσιάζουν οι γυναίκες με το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι 5:
α. Υπογονιμότητα (δυσκολία στη σύλληψη)
β. Ανεπιθύμητη τριχοφυΐα
γ. Διαταραχές περιόδου
δ. Παχυσαρκία
ε. Ακμή
1. Ποιά τα στάδια του φυσιολογικού τοκετού;
1ο στάδιο-διαστολή του τραχήλου: Αρχικά οι ρυθμικές συστολές της μήτρας προκαλούν τη σταδιακή διαστολή του τραχήλου της μήτρας κάτι που συνήθως διαρκεί αρκετές ώρες. Η ένταση και η συχνότητα των συστολών δεν είναι η ίδια συνεχώς. Αρχικά η ένταση των συστολών είναι χαμηλή, όπως επίσης και ο πόνος που αισθάνεται η γυναίκα. Η συχνότητα των συστολών είναι επίσης μικρή (περίπου 1 συστολή κάθε 5 με 7 λεπτά). Αυτό μπορεί να διαρκέσει περίπου 12 με 14 ώρες. Σταδιακά οι συστολές της μήτρας γίνονται ολοένα και συχνότερες και περισσότερο έντονες, ενώ αυτό έχει αποτέλεσμα την ταχύτερη διαστολή του τραχήλου.
Τελικά το 1ο στάδιο ολοκληρώνεται με την πλήρη διαστολή του τραχήλου της μήτρας και τη σταδιακή μετάβαση στο 2ο στάδιο που περιλαμβάνει την κάθοδο του εμβρύου.
2ο στάδιο-κάθοδος-έξοδος του εμβρύου: Το έμβρυο σε κάθε συστολή της μήτρας κατεβαίνει ολοένα και περισσότερο δια μέσω του τραχήλου της μήτρας. Η κάθοδος του εμβρύου μέσα στον κόλπο προκαλεί στην έγκυο έντονο αίσθημα εξώθησης. Η γυναίκα σε κάθε συστολή της μήτρας, δηλαδή σε κάθε πόνο (που τώρα εμφανίζεται κάθε 1 με 2 λεπτά) παρουσιάζει έντονη επιθυμία να σφιχτεί και να γεννήσει τελικά το έμβρυο. Το κεφαλάκι του εμβρύου καταλήγει τελικά στο άνοιγμα των χειλέων του αιδοίου. Με 1-2 εξωθήσεις της μητέρας κάτω από τις οδηγίες του ιατρού ή της μαίας γεννιέται το αρχικά το κεφάλι. Σε αυτήν την φάση μπορεί να χρειαστεί να πραγματοποιηθεί από τον ιατρό ή τη μαία περινεοτομή, κόβεται δηλαδή το δέρμα και οι υποκείμενοι ιστοί στο κατώτερο μέρος των χειλέων του αιδοίου. Στη συνέχεια θα γεννηθούν οι ώμοι του εμβρύου και τελικά όλο το νεογνό. Ο ιατρός ή η μαία θα απολινώσει και θα κόψει τον ομφάλιο λώρο και το νεογνό θα τοποθετηθεί σε ειδικό χώρο για την φροντίδα του.
3ο στάδιο-έξοδος του πλακούντα: Λίγο μετά τον τοκετό του νεογνού η μήτρα πραγματοποιεί νέες συστολές, με αποτέλεσμα την έξοδο του πλακούντα και των διαφόρων υμένων που περιβάλλουν το έμβρυο όταν αυτό βρίσκεται μέσα στη μήτρα.
2. Αναφέρατε μεθόδους αντισύλληψης
Α. ΜΕΘΟΔΟΙ ΦΡΑΓΜΟΥ1. Το Ανδρικό προφυλακτικό
2. Το Γυναικείο προφυλακτικό
3.Το Διάφραγμα
4. Οι κολπικοί σπόγγοι
5. Σπερματοκτόνα κολπικά ενθέματα.
Β. ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΠΙΑΒ.1. Συνδυασμένα αντισυλληπτικά (Κλασσικό χάπι)
Β.2 ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΠΙΑ ΜΟΝΟ ΜΕ ΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΗ
Γ. ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΑ ΣΠΕΙΡΑΜΑΤΑΔ. ΜΟΝΙΜΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗΣΔ.1. ΑΝΔΡΙΚΗ ΣΤΕΙΡΩΣΗ
Δ.2. ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΣΤΕΙΡΩΣΗ
3. Τί είναι η ενδομητρίωση;
Τα κύτταρα της μήτρας λοιπόν που παράγουν το ενδομήτριο είναι ουσιαστικά υπεύθυνα για την περίοδο της γυναίκας. Όταν τα κύτταρα αυτά βρεθούν έξω από την μήτρα λέμε ότι η γυναίκα έχει ενδομητρίωση. Με άλλα λόγια τα κύτταρα του ενδομητρίου μεταναστεύουν σε άλλα μέρη του σώματος.
4. Τί εννοούμε με τον όρο υπογονιμότητα;
Η «υπογονιμότητα» ορίζεται ως η αδυναμία ενός ζευγαριού να επιτύχει σύλληψη και να αποκτήσει τέκνο έπειτα από τουλάχιστον ένα έτος τακτικών σεξουαλικών επαφών χωρίς αντισυλληπτική προστασία. Δεν πρέπει να συγχέεται με την «στειρότητα», που είναι η απόλυτη βιολογική αδυναμία τεκνοποίησης (για παράδειγμα, μια γυναίκα που έχει υποβληθεί σε ολική αφαίρεση μήτρας και ωοθηκών αδυνατεί προφανώς να τεκνοποιήσει).
Σύμφωνα με τον ορισμό της υγείας, όπως αυτός έχει διατυπωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), η υπογονιμότητα αποτελεί διαταραχή της υγείας και χρήζει αντιμετώπισης. Η τεκνοποίηση και η δημιουργία οικογένειας θεωρούνται δικαίωμα του κάθε ανθρώπου.
5. Τι είναι τα ινομυώματα και πώς τα αντιμετωπίζουμε;
Τα ινομυώματα είναι μικρά καλοήθη ογκίδια που βρίσκονται στη μήτρα και έχουν σύσταση που μοιάζει αρκετά με αυτήν του χόνδρου. Η ιατρική τους ονομασία είναι «λειομυώματα».
Τα ινομυώματα είναι υπεύθυνα για διαταραχές της εμμήνου ρύσεως (περίοδος), υπογονιμότητα και αύξηση του όγκου της μήτρας.
Διακρίνονται σε 4 τύπους, ανάλογα με τη θέση τους:
Α) ενδοτοιχωματικά
Β) υποβλεννογόνια
Γ) υποoρρογόνια
Δ)Μισχωτά
Θεραπεία-Αντιμετώπιση
Τα ινομυώματα αντιμετωπίζονται κατ’ εξοχήν με χειρουργική αφαίρεση-ινομυωματεκτομή. Η εναλλακτική μέθοδος του εμβολισμού των τροφοφόρων αγγείων με επεμβατικές ακτινολογικές τεχνικές δεν είναι διαδεδομένη και επιπλέον ενέχει κινδύνους για την υγεία της ασθενούς. Επιπρόσθετα δεν έχουν απαντηθεί όλα τα ερωτήματα της επιστημονικής κοινότητας σχετικά με την ικανότητα εγκυμοσύνης μετά από τον εμβολισμό την μητριαίων αρτηριών.
Η χειρουργική αφαίρεση γίνεται είτε λαπαροσκοπικά, είτε με ανοικτή κοιλιακή τομή-λαπαροτομία. Η φαρμακευτική αντιμετώπιση είναι πιο πολύ παρηγορητική.
6. Ποιές είναι οι επιπλοκές της άμβλωσης ( έκτρωσης);
Οι άμεσες επιπλοκές είναι σπάνιες και είναι σχετικές με την τεχνική που ακολουθείται κατά την επέμβαση. Διάτρηση της μήτρας και αιμορραγία παρατηρούνται σε λιγότερο από 1% των περιπτώσεων και συνήθως πρόκειται για καταστάσεις που υποχωρούν από μόνες τους υπό ιατρική παρακολούθηση. Οι λοιμώξεις (ενδομητρίτιδα και σαλπιγγίτιδα) είναι πιο συχνές (μέχρι 4%) και αντιμετωπίζονται με αντιμικροβιακά φάρμακα. Οι απώτερες επιπλοκές δεν μπορούν να καταγραφούν και να περιγραφούν με ευκολία διότι απαιτούν ειδικές επιδημιολογικές μελέτες. Σίγουρα αν μια γυναίκα υποβάλλεται συχνά σε επεμβάσεις διακοπής εγκυμοσύνης αυξάνει κατά πολύ τις πιθανότητες να καταστρέψει μέρος του ενδομητρίου της και να αναπτύξει ενδομητρικές συμφύσεις που επηρεάζουν την μελλοντική γονιμότητά της.
7. Τί εννούμε με τον όρο HPV;
Ιός ανθρωπίνων θηλωμάτων HumanPapillomaVirus
8. Πόσα είναι τα στελέχη των κονδυλωμάτων ποιά είναι τα πιο συχνά και τί προκαλούν;
Πάνω από 100 με πιο συχνούς τύπους τον 16,18 (Καρκίνο Τραχήλου Μήτρας) 6,11 (οξυτενή κονδυλώματα)
9. Πόσα είδη εμβολίων κατά των κονδυλωμάτων κυκλοφορούν μέχρι τώρα και από ποιούς τύπους προστατεύουν;
Εδώ και λίγο καιρό υπάρχει ένα προφυλακτικό εμβόλιο εναντίον της μόλυνσης από τον ιό ΗΡV (Gardasil®, της εταιρείας Sanofi Pasteur ΜSD). Αυτό περιέχει μόνο πρωτεΐνες της κάψας του ιού και όχι γενετικό υλικό (DΝΑ) και κατά συνέπεια δεν μπορεί να προκαλέσει νόσο (ούτε σε ήπια μορφή, όπως συμβαίνει με άλλα εμβόλια που περιέχουν εξασθενημένα στελέχη μικροβίων). Το εμβόλιο αυτό, προκαλώντας την δημιουργία ειδικών αντισωμάτων, παρέχει προστασία εναντίον 4 τύπων του HPV και συγκεκριμένα των τύπων «χαμηλού κινδύνου» 6 και 11, που ευθύνονται για το ~90% των κονδυλωμάτων, και των τύπων «υψηλού κινδύνου» 16 και 18, που ευθύνονται για το ~70% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι μια γυναίκα, παρ’ όλο που έχει εμβολιασθεί, μπορεί αργότερα να μολυνθεί από κάποιον άλλο ογκογόνο τύπο του ΑΗΡV (εκτός των τύπων 16 και 18 που περιέχει το εμβόλιο) και έτσι να κινδυνεύσει να εμφανίσει αλλοιώσεις στον τράχηλο. Εντός του 2007 αναμένεται να κυκλοφορήσει στη διεθνή αγορά και δεύτερο εμβόλιο (Cervrix®, της εταιρείας GlaxoSmithKlein), το οποίο επίσης θα προφυλάσσει από τους «υψηλού κινδύνου» τύπους 16 και 18 του HPV).
10. Ποιές είναι οι κύστεις των ωοθηκών;
Στις ωοθήκες μπορούν να δημιουργηθούν διάφορες κύστες.
Λειτουργικές κύστες. Είναι οι πιο συνηθισμένες και δημιουργούνται κατά τον κύκλο. Κάθε μήνα οι γυναικείες ωοθήκες δημιουργούν περίπου 20 κύστες οι οποίες περιέχουν ωάρια. Όταν ένα ωράριο ωριμάσει, η κύστη που το περιέχει, ( περίπου 2 cm) σπάει απελευθερώνοντας το. Ενώ οι υπόλοιπες καταστρέφονται.
-Ωοθυλακικές κύστες. Είναι οι κύστες που δημιουργούνται αν δεν σπάσει το ωάριο. Αυτές συνήθως εξαφανίζονται μετά από δύο ή τρεις μήνες.
-Κύστεις ωχρού σωματίου. Είναι κύστες που δημιουργούνται αν δεν απελευθερωθεί το ωάριο και περιέχουν αίμα. Συνήθως εξαφανίζονται μετά από μερικές εβδομάδες. Άλλες φορές μεγαλώνουν και προκαλούν πόνο η και αιμορραγία.
Ενδομητρίωμα. Αυτές οι κύστες δημιουργούνται μέσα στην ωοθήκη σε γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση. Συνήθως έχουν σοκολατοειδές περιεχόμενο και δεν εξαφανίζονται αν δεν γίνει θεραπεία.
Κυσταδένωμα. Δημιουργούνται από την επένδυση της ωοθήκης. Περιέχουν συνήθως υγρό διαυγές, παχύρρευστο η ζελατινώδης . Μπορούν μεγαλώνοντας να σπάσουν και να δημιουργήσουν πόνο.
.......................................................................................................................................................
Πολυκυστικές ωοθήκες.
Δημιουργούνται πολλαπλά ωοθυλάκια (κύστες που περιέχουν ωάρια) που όμως δεν ωριμάζουν σε κάθε κύκλο για να σπάσουν . Έτσι συσσωρεύονται με το χρόνο και δημιουργούν πολλαπλές μικρές κύστες στις ωοθήκες.
Αυτές είναι οι πιο συχνές κύστες ωοθηκών.
11. Τί συμπτώματα μπορεί να έχουν οι κύστεις των ωοθηκών;
Τις περισσότερες φορές οι κύστες ωοθηκών δεν δημιουργούν συμπτώματα. Ανευρίσκονται κατά τον συνήθη γυναικολογικό έλεγχο. Άλλες φορές μπορούν να δημιουργήσουν:
Πίεση, βάρος η πόνο χαμηλά στην κοιλιά.
Συχνοουρία, από πίεση που ασκούν στην ουροδόχο κύστη.
Πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή.
Πόνο στην περίοδο .
Οι κύστες ωοθηκών μπορούν να συστραφούν ή να σπάσουν. Τότε δημιουργούν έντονα συμπτώματα και είναι επικίνδυνες για τη ζωή.
12. Ποιά η θεραπεία των κύστεων της ωοθήκης;
Η θεραπεία μιας κύστης ωοθήκης είναι ανάλογη της διάγνωσης.
Αναμονή . Οι λειτουργικές κύστες ωοθηκών συνήθως εξαφανίζονται μόνες τους μετά από λίγες εβδομάδες. Το επαναληπτικό υπερηχογράφημα θα μας δείξει την πορεία τους .
Αντισυλληπτικά. Σε περίπτωση που παραμένουν ή αυξάνουν σε μέγεθος ή αριθμό, χρησιμοποιούμε ορμονική θεραπεία. Γυναίκες που δημιουργούν συχνά κύστες στις ωοθήκες ή έχουν πολυκυστικές ωοθήκες λαμβάνουν αντισυλληπτικά δισκία για πρόληψη.
Χειρουργικά αφαιρούμε τις κύστες που παραμένουν, γίνονται μεγαλύτερες, περισσότερες ή έχουν περίεργη υφή στο υπερηχογράφημα και δημιουργούν πόνο. Υπάρχουν δύο χειρουργικές μέθοδοι για την αφαίρεση των κυστών. Λαπαροσκοπικά και Λαπαροτομικά.
Λαπαροσκοπικά αφαιρούνται οι κύστες που είναι μικρές και έχουν καλή όψη.
Λαπαροτομικά αφαιρούνται οι κύστες που είναι μεγαλύτερες και υπάρχει υποψία για κακοήθεια.
13. Τί είναι εξωσωματική εξωσωματική γονιμοποίηση και τί σπερματέγχυση;
Η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF, in vitro Fertilization) είναι η πιο συνηθισμένη μέθοδος Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά με επιτυχία στον άνθρωπο το 1978.
Η εξωσωματική γονιμοποίηση, όπως το λέει η λέξη, είναι η γονιμοποίηση έξω από το σώμα: αντί δηλαδή η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο να γίνει στο φυσικό περιβάλλον, που είναι η σάλπιγγα της γυναίκας, γίνεται στο εργαστήριο. Είναι ουσιαστικά η παράκαμψη μιας συγκεκριμένης λειτουργίας του οργανισμού, όταν, για διαφόρους λόγους, δεν μπορεί να γίνει στο σώμα.
Τα ωάρια όμως είναι της γυναίκας, τα σπερματοζωάρια του άνδρα και τα έμβρυα που προκύπτουν είναι δικά τους.
Τα ωάρια λαμβάνονται από τα ωοθυλάκια, που αναπτύσσονται στις ωοθήκες της γυναίκας, με τη διαδικασία της ωοληψίας. Στο εργαστήριο, έρχονται σε επαφή με τα σπερματοζωάρια, μέσα σε ειδικά δοχεία (τρυβλία) με καλλιεργητικό υλικό, προκειμένου να γίνει η γονιμοποίηση. Στη συνέχεια, τα τρυβλία με τα γονιμοποιημένα ωάρια (ζυγώτες) τοποθετούνται σε επωαστικό κλίβανο για 2-6 ημέρες, υπό ειδικές συνθήκες, ώστε τα έμβρυα να διανύσουν τα πρώτα στάδια της ανάπτυξής τους.
Διαβήτης και κύηση
Η εγκυμοσύνη είναι μια από τις σημαντικότερες στιγμές στην ζωή μιας γυναίκας. Η καλή έκβαση αυτής έγκειται στην καλή παρακολούθηση την πρόληψη και θεραπεία από την ίδια την γυναίκα όσο και από τον μαιευτήρα της. Πολλές είναι οι ασθένειες που παρουσιάζονται στην κύηση και μια από αυτές είναι ο διαβήτης στην εγκυμοσύνη
Ο διαβήτης της κύησης είναι μια προσωρινή κατάσταση, παρόμοια με τους άλλους τύπους διαβήτη, κατά την οποία ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή -ή και καθόλου μερικές φορές- ποσότητα ινσουλίνης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο διαβήτης που προϋπήρχε σε λανθάνουσα μορφή στη γυναίκα εμφανίζεται για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτή η κατάσταση, η οποία εμφανίζεται στο 2% περίπου των εγκύων (μερικές φορές φτάνει έως και το 10%), αποτελεί τη συνηθέστερη επιπλοκή της κύησης και η διάγνωση της γίνεται συνήθως από το υψηλό ποσοστό σακχάρου στα ούρα κατά το τελευταίο κυρίως τρίμηνο της εγκυμοσύνης ή φυσικά στο 2ο τρίμηνο με την καμπύλη σακχαρου στο αίμα
Μπορεί να έχει διάφορα επίπεδα σοβαρότητας ανάλογα με την ηλικία όπου εμφανίστηκε και τη διάρκεια της ασθένειας. Αν η διάγνωση έχει προηγηθεί της εγκυμοσύνης, η μέλλουσα μητέρα αποτελεί υπό ιατρικό έλεγχο και ακολουθεί θεραπεία. Αντίθετα, πριν από την εγκυμοσύνη δεν είχαν εκδηλωθεί ποτέ συμπτώματα που να την υποχρέωναν να συμβουλευτεί το γιατρό, είναι πιθανό κατά τη διάρκεια της κύησης να εμφανιστούν τα τυπικά συμπτώματα του μη ελεγχόμενου διαβήτη, που είναι: δίψα, πολυουρία, κούραση.
Ο διαβήτης της κύησης είναι ένας ειδικός τύπος της ασθένειας, που εμφανίζεται συχνά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και εξαφανίζεται μετά τον τοκετό. Κύριες ενδείξεις για την παρουσία διαβήτη της κύησης είναι οι εξής:
- ύπαρξη στην οικογένεια της μητέρας διαβητικών συγγενών
- γέννηση προηγούμενου παιδιού με βάρος άνω των 4 κιλών
- δύο προηγούμενες εγκυμοσύνες με υπερβολική αύξηση βάρους, υπέρταση ή υπερβολική παρουσία πρωτεϊνών στα ούρα (πρωτεϊνουρία). Αν οι έλεγχοι ρουτίνας δείξουν σάκχαρο στα ούρα, επιβάλλεται η διενέργεια ενός πιο εξειδικευμένου τεστ, για να διαπιστωθεί το επίπεδο του διαβήτη αλλά και το πότε προέκυψε. Στις εγκύους με διαβήτη ζητείται επίσης η «καμπύλη σακχάρου» που γίνεται την 28η-30ή εβδομάδα της κύησης ή και πιο νωρίς (πολλές φορές στο 1ο και 2ο τρίμηνο). Στην περίπτωση που εκδηλώνεται διαβήτης, είναι σημαντικό η διάγνωση να πραγματοποιείται το συντομότερο δυνατό.
Σήμερα ο διαβήτης δεν θεωρείται επικίνδυνος ούτε για τη μητέρα ούτε για το έμβρυο, αρκεί να τεθεί έγκαιρα υπό έλεγχο. Στην περίπτωση όμως που στο αίμα της μητέρας υπάρχει υπερβολική ποσότητα σακχάρου, μέσω του πλακούντα εισάγεται στο έμβρυο, με συνέπεια ο οργανισμός του να απελευθερώνει περισσότερη ινσουλίνη προκειμένου να το ελέγχει. Έτσι το μωρό αποθηκεύει περισσότερο πάχος από όσο πρέπει, με συνέπεια να μεγαλώνει πολύ και να επιβάλλεται πλέον ο τοκετός με καισαρική. Μετά τη γέννηση το μωρό διατρέχει τον κίνδυνο να αναπτύξει υπογλυκαιμία (χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα), ενώ μερικά νεογέννητα εμφανίζουν ίκτερο (ελέγχεται και αντιμετωπίζεται εύκολα).
Προτεραιότητα πρέπει να δίνεται στη ρύθμιση των επίπεδων της γλυκόζης, ώστε να προληφθεί η εμφάνιση των συμπτωμάτων της νόσου και να προστατευθεί το μωρό. Η επιτυχία έγκειται στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων σακχάρου στο αίμα.. Παράλληλα, επιβάλλονται οι συχνές επισκέψεις στο μαιευτήρα καθώς και η σχολαστική τήρηση των οδηγιών που σας δίνει ο ίδιος σε συνεργασία με το διαβητολόγο.
Σε περίπτωση διάγνωσης διαβήτη, η μητέρα και το έμβρυο υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αν πρόκειται για ελαφριά ανισορροπία, μπορεί να διορθωθεί με δίαιτα και ακριβείς ελέγχους της κατάστασης του εμβρύου. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις απαιτείται θεραπεία. Ειδικότερα:
Αρχικά συνιστάται σύντομη ή όχι εισαγωγή σε νοσοκομείο ή κλινική, όπου συστήνεται ειδική δίαιτα (που θα ακολουθείται σχολαστικά σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης). Κατόπιν αρχίζει θεραπεία με ινσουλίνη και ελέγχεται με μεγάλη προσοχή η κατάσταση του εμβρύου.. Κατά την επιστροφή στο σπίτι η μέλλουσα μητέρα επιβάλλεται να συνεχίσει τη θεραπεία με ινσουλίνη και να υπόκειται σε εβδομαδιαίους ελέγχους στο διαβητολόγο σας . Εν τω μεταξύ, η ανάπτυξη και η υγεία του εμβρύου ελέγχονται κάθε μήνα με υπερηχογράφημα. Συχνά ελέγχονται επίσης και οι καρδιακοί παλμοί.
Κατά τη 16η, 24η, 30ή και 35η εβδομάδα της εγκυμοσύνης η έγκυος πραγματοποιεί λεπτομερείς ελέγχους και τυχόν εφαρμογές της θεραπείας με ινσουλίνη.
Είναι απαραίτητο για την έγκυο να διατηρεί το ιδανικό βάρος, χωρίς επικίνδυνες αυξομειώσεις.Αναγκαία κρίνεται επίσης η σωστή και ισορροπημένη διατροφή.
Η τακτική, χωρίς υπερβολές, άσκηση ωφελεί σημαντικά.
Τέλος, η έγκυος πρέπει να γνωρίζει καλά τα συμπτώματα της νόσου, ώστε να ειδοποιήσει άμεσα το γιατρό, όταν παραστεί ανάγκη.
Αν όλα βαίνουν χωρίς άλλες επιπλοκές, η εγκυμοσύνη ολοκληρώνεται τελείως φυσιολογικά. Σε αντίθετη περίπτωση, πιθανότατα το μωρό να γεννηθεί μερικές εβδομάδες πριν.
Αν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα της εγκύου παραμένουν υψηλά, ακόμη κι αν ακολουθεί μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή, μπορεί να χρειαστεί να ξεκινήσει θεραπεία με ινσουλίνη. Επειδή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνονται τα επίπεδα των ορμονών με αντιινσουλινική δράση, η δόση ινσουλίνης που λαμβάνει η έγκυος ίσως χρειαστεί να αυξηθεί. Επιπλέον, ο γιατρός την υποβάλλει σε διάφορες εξετάσεις, για να διαπιστώσει ότι όλα πάνε καλά για την ίδια και το έμβρυο και να αποφασίσει την ακριβή ημερομηνία του τοκετού. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν έλεγχο των ματιών, εξέταση αίματος για να διαπιστωθεί η κατάσταση των νεφρών, καθώς και άλλες που αφορούν στο μωρό, προκειμένου ο γιατρός να σιγουρευτεί ότι αναπτύσσεται σωστά. Τέλος, υπάρχει η πιθανότητα ο γιατρός να συστήσει την παραμονή της εγκύου για μικρό χρονικό διάστημα στο νοσοκομείο, προοπτική που δεν θα πρέπει να προκαλεί φόβο και ανησυχία. Αποβλέπει απλώς στη συστηματικότερη και ασφαλέστερη παρακολούθηση της εγκύου και της πορείας της κύησης.
Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που έχει την ιδιότητα να «καίει» τη ζάχαρη και να ρυθμίζει έτσι τη στάθμη του σακχάρου στο αίμα. Ο ρόλος της στον ανθρώπινο οργανισμό είναι πολύ σημαντικός. Διευκολύνει το σώμα να χρησιμοποιεί την τροφή ως κύρια πηγή ενέργειας και ρυθμίζει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, έτσι ώστε τα κύτταρα του σώματος να απορροφούν αρκετή γλυκόζη για την τροφή. Κατά την εγκυμοσύνη, ο οργανισμός θέτει σε λειτουργία αντιινσουλινικούς μηχανισμούς, ώστε να παραμένει αρκετή γλυκόζη στο αίμα για να τρέφεται το έμβρυο. Στο διαβήτη της κύησης όμως μερικές φορές η αντιινσουλινική δράση είναι τόσο ισχυρή που αφήνει στο αίμα περισσότερη ζάχαρη από όση απαιτείται για την ικανοποίηση των αναγκών τόσο της μητέρας όσο και του εμβρύου. Η περίσσια αποβάλλεται από τα ούρα κι έτσι αυξάνεται το λεγόμενο «σάκχαρο στα ούρα», γι’ αυτό και οι μισές σχεδόν έγκυες εμφανίζουν λίγο σάκχαρο στα ούρα τους κάποια στιγμή στην κύηση τους.
Ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του διαβήτη είναι η καλή διατροφή. Σε συνεργασία με το γιατρό και το διαιτολόγο σχεδιάζεται η ενδεδειγμένη δίαιτα που θα χορηγεί όλες τις θρεπτικές τροφές που χρειάζεται τόσο η έγκυος όσο και το κυοφορούμενο έμβρυο. Η μέθοδος αυτή βοηθά στην εξομάλυνση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα της εγκύου και προφυλάσσει από την υπερβολική αύξηση βάρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Καλό θα ήταν
· η κατανάλωση πουλερικών, κρέατος, ψαριών και γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλά λιπαρά.
· Όσπρια, τα φρούτα και τα λαχανικά βοηθούν στη σταθεροποίηση της γλυκόζης στο αίμα.
· Προτιμώνται τα ψητά και βραστά φαγητά. Καλό είναι να αποφεύγονται όλες τις κατεργασμένες τροφές όπως τα χάμπουργκερ και οι σάλτσες που περιέχουν λίπη.
Αμνιοπαρακέντηση
Αμνιοπαρακέντηση.
Τι είναι η αμνιοπαρακέντηση.
Η αμνιοπαρακέντηση παρέχει γενετικές πληροφορίες για το έμβρυο – όπως και πληροφορίες για την υγεία του και το πώς αναπτύσσεται – μέσω της αφαίρεσης ενός μικρού δείγματος αμνιακού υγρού. Μια βελόνα εισέρχεται μέσα από το κοιλιακό τείχος, το τείχος της μήτρας και τον αμνιακό σάκο ώστε να αφαιρεθεί υγρό το οποίο περιέχει κύτταρα που έχουν από το έμβρυο. Αυτά τα κύτταρα έπειτα καλλιεργούνται και αναλύονται. Η αμνιοπαρακέντηση μπορεί να εκτελεστεί κατά τη διάρκεια είτε του δεύτερου ή του τρίτου τριμήνου, ανάλογα με τον λόγο για τον οποίο γίνεται.
Η αμνιοπαρακέντηση για γενετική διάγνωση εκτελείται συνήθως μεταξύ των 15 και 18 εβδομάδων κύησης.
Ποιος χρειάζεται να κάνει το τεστ και για ποιο λόγο.
Η αμνιοπαρακέντηση είναι το πιο ακριβές τεστ διαθέσιμο για την ανίχνευση διαφόρων γενετικών ανωμαλιών, και συγκεκριμένων γενετικών ασθενειών. Όλες οι έγκυες γυναίκες ηλικίας 35 χρονών και άνω κάνουν αμνιοπαρακέντηση, γιατί αντιμετωπίζουν έναν υψηλό κίνδυνο να κάνουν ένα παιδί με χρωμοσωματικές ανωμαλίες όπως το σύνδρομο Down. Αυτό το τεστ γίνεται επίσης αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό γενετικών ασθενειών ή χρωμοσωματικών ανωμαλιών, ή αν ο υπέρηχός σας, το AFP ή τα multiple marker screening τεστ έχουν αποκαλύψει ύποπτα αποτελέσματα. Η αμνιοπαρακέντηση επίσης αποκαλύπτει και το φύλλο του μωρού, αν και ποτέ δεν γίνεται μόνο για αυτό το λόγο (και ο γιατρός σας μπορεί να το κρατήσει μυστικό αν δεν θέλετε να το μάθετε).
Αυτό το τεστ θεωρείται γενικά ασφαλές. Μπορεί να οδηγήσει σε αποβολή σε 1 στις 200 ή 1 στις 400 γυναίκες. Για να καθορίσει ο γιατρός σας αν θα πρέπει να κάνετε αμνιοπαρακέντηση, υπολογίζει το ρίσκο της αποβολής σε σύγκριση με τον κίνδυνο για μια γυναίκα της ηλικίας σας να κάνει ένα παιδί με χρωμοσωματικές ανωμαλίες.
Δεν προτιμούν όλες οι γυναίκες να κάνουν αυτό το τεστ. Αν είστε σίγουρη ότι δεν θα τερματίσετε την εγκυμοσύνη σας για κανέναν λόγο, ή αν δεν θέλετε να ξέρετε εκ των προτέρων ότι το μωρό σας μπορεί να έχει ειδικές ανάγκες, θα πρέπει να συζητήσετε με τον γιατρό σας. Εκείνος θα σας βοηθήσει να αποφασίσετε αν αξίζει να κάνετε αμνιοπαρακέντηση.
Τι ακριβώς περιλαμβάνει.
Αρκετές ώρες πριν την αμνιοπαρακέντηση, η γυναίκα θα πρέπει να πίνει αρκετά υγρά, ώστε να εξασφαλίσει μια επαρκή ποσότητα αμνιακού υγρού κατά την διαδικασία. Το τεστ δεν προϋποθέτει γεμάτη ουροδόχο κύστη. Το πρώτο βήμα του τεστ είναι ένας υπέρηχος, που χρησιμοποιείται για να καθοριστεί η ηλικία του εμβρύου, ώστε να διασφαλιστεί ότι είστε τουλάχιστον 14 εβδομάδων έγκυος (το να κάνετε το τεστ νωρίτερα μπορεί να προκαλέσει ζημιά στο μωρό), η θέση του, η θέση του πλακούντα, ο καρδιακός παλμός του εμβρύου, όπως και ο αριθμός των εμβρύων. Έπειτα ένα αντιβακτηριακό ιωδιούχο διάλυμα απλώνεται στην κοιλιακή χώρα. Ο γιατρός, χρησιμοποιώντας τον ultrasound transducer, ώστε να φανεί η θέση του μωρού, εισχωρεί μια μακριά, στενή βελόνα από το κοιλιακό σας τείχος, και μέσα στη μήτρα σας.
Έχοντας την εικόνα από τον υπέρηχο, ο γιατρός καθοδηγείται και αφαιρεί ακριβώς 18 με 30 ml αμνιακού υγρού (1, 1,5 με 3 κουταλιές της σούπας), το οποίο είναι το υγρό που περιβάλλει το μωρό και περιέχει κάποια από τα κύτταρά του. Έπειτα, αφαιρείται η βελόνα και το δείγμα στέλνεται στο εργαστήριο για ανάλυση. Τα εμβρυϊκά κύτταρα καλλιεργούνται και αναπτύσσονται στο εργαστήριο, και μετά τα χρωμοσώματα αναλύονται για τυχόν ανωμαλίες. Τα ζευγάρια που είναι φορείς γενετικών ανωμαλιών όπως το Tay – Sachs ή κυστική ίνωση, θα λάβουν μια πιο συγκεκριμένη ανάλυση του αμνιακού δείγματος.
Η διαδικασία κρατάει περίπου 2 λεπτά και το σώμα σας αναπληρώνει το αμνιακό υγρό μέσα σε 12 ώρες μετά τη διαδικασία. Συνήθως οι γυναίκες αισθάνονται την παρακέντηση από τη βελόνα σαν μια αίσθηση πίεσης, συνήθως όταν αφαιρείται το υγρό. Ο φόβος της βελόνας μπορεί να κάνει τη διαδικασία να φαίνεται πιο επίπονη από ότι πραγματικά είναι. Μετά τη διαδικασία, οι γυναίκες μπορεί να βιώσουν ήπιας μορφής κράμπες, πόνο στην πλάτη, ή δυσφορία γύρω από την περιοχή όπου εισήχθη η ένεση. Καλέστε αμέσως τον γιατρό σας αν αναπτύξετε αιμορραγία, διαρροή υγρών ή πυρετό.
Ενδείξεις για την αμνιοπαρακέντηση του δεύτερου τριμήνου περιλαμβάνουν:
Μητρική ηλικία (από 35 χρονών και άνω).
Προηγούμενο παιδί ή στενό μέλος της οικογένειας με χρωμοσωματική ανωμαλία (για παράδειγμα Trisomy 13, 14, 15, 17, 18, 21, 22, Turner, και Cri du Chat σύνδρομο).
Η μητέρα είναι φορέας κάποιας X – linked ασθένειας (όπως αιμοφιλία, μυϊκή δυστροφία Duchenne).
Οικογενειακό ιστορικό ή το προηγούμενο παιδί να έχει γεννηθεί με νευρική tube defect.
Ανεβασμένα επίπεδα της μητρικής serum alpha-fetoprotein (MSAFP).
Γονείς που είναι γνωστό ότι είναι φορείς συγκεκριμένων αυτοχρωμοσωματικών υπολειπόμενα κληρονομικών ασθενειών (για παράδειγμα Tay-Sachs disease, Sickle cell trait).
Τρεις ή παραπάνω αυτόβουλες spontaneous εκτρώσεις.
Maternal Rh sensitization (hemolytic disease).
Πότε είναι διαθέσιμα τα αποτελέσματα και πώς ερμηνεύονται.
Ίσως το πιο δύσκολο σημείο του να κάνετε αμνιοπαρακέντηση είναι η αναμονή των αποτελεσμάτων, που μπορεί να πάρει μέχρι και δυο εβδομάδες. Η αμνιοπαρακέντηση είναι κατά 99% ακριβής για την ανίχνευση του συνδρόμου Down και περίπου κατά 90% ακριβής για την ανίχνευση άλλων χρωμοσωματικών ανωμαλιών και spina bifida. Αν τα αποτελέσματα του εργαστηρίου εμφανίσουν κάποιο πρόβλημα, θα λάβετε συμβουλές από το γιατρό σας και από έναν ειδικό στη γενετική. Κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι υπερβολικά δύσκολες για μέλλοντες γονείς, που μπορεί να αντιμετωπίσουν βασανιστικές αποφάσεις σε ένα σχετικά όψιμο στάδιο της εγκυμοσύνης. Για αυτό το λόγο, πολλοί γιατροί στρέφονται στο chorionic villus sampling (CVS), ένα παρόμοιο τεστ που μπορεί να γίνει στο πρώτο τρίμηνο. Και οι ιατρικοί ερευνητές αναπτύσσουν διαγνωστικές εξετάσεις αίματος και προηγμένους υπέρηχους, που παρέχουν πιο νωρίς τα αποτελέσματα και που μπορεί μια μέρα να αντικαταστήσουν τελείως την αμνιοπαρακέντηση.
Κίνδυνοι σχετικοί με την αμνιοπαρακέντηση:
Υπάρχει ελάχιστος κίνδυνος βλάβης στο έμβρυο, στον πλακούντα ή στον ομφάλιο λώρο.
Λιγότερο από 0.6 % απώλεια του εμβρύου.
Μπορεί να χρειαστεί παρακέντηση και σε δεύτερο σημείο αν ο γιατρός δεν καταφέρει να συλλέξει αρκετό υγρό.
Αιμορραγία από διάτρηση του πλακούντα ή των αγγείων του ομφάλιου λώρου.
Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχει μια πιθανότητα 3% σοβαρών γενετικών ανωμαλιών τις οποίες δεν μπορεί να ανιχνεύσει η αμνιοπαρακέντηση.
Τα πλεονεκτήματα της αμνιοπαρακέντησης.
Είναι απλή και ασφαλής μέθοδος που εξακριβώνει την κατάσταση του εμβρύου.
Μπορεί να διεξαχθεί στο γραφείο του γιατρού σας.
Σχετικά ανώδυνη και σύντομη διαδικασία.
Οι επιπλοκές είναι σπάνιες.
Τι είναι οι HPV ;
Είναι μια μεγάλη οικογένεια ιών που προσβάλλουν γυναίκες και άνδρες. Έχουν περιγραφεί περισσότεροι από 100 διαφορετικοί γονότυποι HPV. Κατατάσσονται με βάση τη διαφορετικότητα στο DNA τους και ονομάζονται με αριθμούς (πχ HPV6, HPV11, HPV16 κλπ).
Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζω για τους HPV ;
Οι γεννητικοί τύποι των HPV παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον επειδή έχουν συνδεθεί αιτιολογικά με σημαντικά νοσήματα στον άνθρωπο (κονδυλώματα και καρκίνους).
Έχει σημασία από ποιόν τύπο HPV έχω μολυνθεί;
Ναι έχει σημασία, επειδή η διαφορετικότητα στο DNA του ιού συμβάλλει ώστε ο κάθε γονότυπος να συμπεριφέρεται διαφορετικά. Οι γεννητικοί τύποι των HPV, που έχουν περιγραφεί μέχρι σήμερα είναι περίπου 40 και χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε χαμηλού και υψηλού κινδύνου ανάλογα με τον κίνδυνο για καρκινογένεση. Τα οξυτενή κονδυλώματα οφείλονται στους HPV χαμηλού κινδύνου, οι καρκίνοι δημιουργούνται από τους HPV υψηλού κινδύνου.
Μπορεί να έχω μολυνθεί από HPV και να μην το γνωρίζω;
Τα οξυτενή κονδυλώματα είναι συνήθως εμφανή στην εξέταση με γυμνό μάτι. Οι περισσότερες, όμως, αλλοιώσεις, που προκαλούνται στο δέρμα και στους βλεννογόνους από HPV (χαμηλού ή υψηλού κινδύνου), δεν φαίνονται με γυμνό μάτι και λέγονται υποκλινικές (επειδή δεν είναι ορατές στην απλή κλινική εξέταση). Εντοπίζονται μόνο με τη βοήθεια του κολποσκοπίου.
Τι συμπτώματα έχει κάποιος που μολύνεται από HPV ;
Συνήθως δεν έχει κανένα σύμπτωμα. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί δεν το γνωρίζουν, ακριβώς επειδή δεν είχαν κανένα σύμπτωμα. Από αυτούς που έχουν μολυνθεί μόνο λίγοι θα εκδηλώσουν αλλοιώσεις που φαίνονται με το γυμνό μάτι. Οι εμφανείς αλλοιώσεις είναι: τα οξυτενή κονδυλώματα, ένα μέρος των προκαρκινικών αλλοιώσεων του αιδοίου και οι διηθητικοί καρκίνοι. Τα οξυτενή κονδυλώματα προεξέχουν από το δέρμα, είναι εμφανή και συνήθως ψηλαφώνται. Οι γυναίκες εντοπίζουν τα κονδυλώματα που βρίσκονται στο εφήβαιο, το αιδοίο, το περίνεο και την περιπρωκτική περιοχή. Δεν μπορούν να ξέρουν αν υπάρχουν κονδυλώματα στον κόλπο, στον τράχηλο της μήτρας, όπως και μέσα στον πρωκτικό σωλήνα. Αυτά εντοπίζονται στην εξέταση από το γιατρό. Οι προκαρκινικές αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας δεν φαίνονται με το γυμνό μάτι. Πρέπει να τις αναζητήσουμε με το κολποσκόπιο για να τις εντοπίσουμε. Συνήθως αυτό γίνεται μετά από ανεύρεση ύποπτων κυττάρων στο τεστ Παπανικολάου ή μετά από θετικό HPV . τύποι HPV
Αν μολυνθώ από HPV θα πάθω καρκίνο;
Όχι. Η μόλυνση είναι πολύ συχνή στον πληθυσμό και οι καρκίνοι σχετικά σπάνιοι. Συνήθως υπερισχύει η άμυνά μας (ανοσοποιητικό σύστημα) και έχουμε μια παροδική φλεγμονή, η οποία καταστέλλεται μέσα σε μια διετία. Έχει αποδειχθεί από μελέτες που έχουν γίνει σχετικά με την καρκινογένεση στον τράχηλο της μήτρας, ότι μόνο σε περιπτώσεις με επιμένουσα ή υποτροπιάζουσα φλεγμονή, από HPV υψηλού κινδύνου, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να δημιουργηθούν προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνος. Στο 10% περίπου των γυναικών, η μόλυνση από τους ογκογόνους HPV δεν καθίσταται δυνατόν να κατασταλεί από το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Αυτή η μικρή μερίδα βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνων στο μέλλον.
Οι HPV μας μολύνουν πολύ συχνά;
Η μόλυνση από τους HPV είναι σήμερα το πιο συχνό σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Υπολογίζεται ότι ένα σεξουαλικά ενεργό άτομο έχει πιθανότητα μεγαλύτερη από 80% να μολυνθεί από έναν ή περισσότερους HPV σε κάποια φάση της ζωής του. Η μόλυνση είναι πιο συχνή στις νεαρές ηλικίες λόγω της συχνής αλλαγής σεξουαλικών συντρόφων. Οι επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι η πιθανότητα επιμόλυνσης από κάποιον HPV κυμαίνεται από 15% έως 25% με κάθε καινούργιο σεξουαλικό σύντροφο.
Υπάρχει λόγος να ανησυχούν οι γυναίκες;
Η απάντηση είναι ΟΧΙ αλλά με την προϋπόθεση ότι έχει προηγηθεί εμβολιασμός και μετά γίνονται οι προληπτικοί έλεγχοι. Η μόλυνση από τους ογκογόνους HPV δεν είναι αρκετή από μόνη της για να προκληθεί καρκινογένεση στις περισσότερες περιπτώσεις, υπάρχουν όμως και εξαιρέσεις. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο πιο συχνός από όλους τους καρκίνους, που προκαλούνται από τους HPV. Όμως, γνωρίζουμε καλά, ότι, ενώ η μόλυνση από HPV υψηλού κινδύνου απαντάται σε ένα μεγάλο ποσοστό του γυναικείου πληθυσμού, η εμφάνιση διηθητικού καρκίνου τραχήλου μήτρας είναι σχετικά σπάνιο φαινόμενο. Αυτό αποδεικνύει, ότι οι ογκογόνοι HPV, τις περισσότερες φορές, δεν μπορούν από μόνοι τους να προκαλέσουν καρκίνο. Προφανώς, πρέπει να υπάρχουν κάποια προβλήματα στους ογκοκατασταλτικούς μηχανισμούς, που διαθέτει ο οργανισμός μας. Πάλι, από τη φυσική ιστορία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας γνωρίζουμε, ότι συνήθως προηγούνται του διηθητικού καρκίνου, προκαρκινικές αλλοιώσεις. Ιδιαίτερα ευχάριστο είναι το γεγονός, ότι η καρκινογένεση στον τράχηλο της μήτρας είναι χρονοβόρα διαδικασία. Χρειάζονται συνήθως πολλά χρόνια (10-30) μετά τη μόλυνση, σε γυναίκες με υγιές ανοσοποιητικό. Δημιουργούνται πρώτα οι προκαρκινικές αλλοιώσεις, οι οποίες είναι ανιχνεύσιμες με τα μέσα που διαθέτουμε (τεστ Παπανικολάου, αναζήτηση του HPV-DNA με μοριακές τεχνικές, κολποσκόπηση και βιοψία) και όταν εντοπιστούν, αφαιρούνται. Για τους λόγους αυτούς, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι σπάνιος στις χώρες εκείνες, όπου οι γυναίκες ελέγχονται προληπτικά.
Πως αρχίζει μια μόλυνση από HPV ;
Οι HPV δεν μπορούν να πολλαπλασιαστούν από μόνοι τους. Εισέρχονται στο ανθρώπινο κύτταρο και εκμεταλλεύονται το γενετικό του μηχανισμό, προκειμένου να πολλαπλασιαστούν και οι ίδιοι. Πολλαπλασιάζονται δηλαδή παράλληλα με τα κύτταρά μας. Για να γίνει αυτό πρέπει να εισχωρήσουν στην βασική στοιβάδα κυττάρων του επιθηλίου στο δέρμα και τους βλεννογόνους μας. Οι μικροτραυματισμοί του δέρματος και των βλεννογόνων κατά τη σεξουαλική επαφή δίνουν την ευκαιρία στους HPV να μολύνουν τη βασική στιβάδα των κυττάρων του επιθηλίου και να αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται εκμεταλλευόμενοι τη φυσιολογική λειτουργία της ανανέωσης των κυττάρων του οργανισμού μας.
Μεταδίδονται οι HPV με στοματογεννητική επαφή;
Nαι, με βάση τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα, οι HPV μπορούν να μεταδοθούν με στοματογεννητική επαφή. Γενικά οι HPV μεταδίδονται με την τριβή του δέρματος και των βλεννογόνων. Όταν υπάρχει έντονη τριβή δημιουργούνται μικρές αμυχές από τις οποίες εισέρχεται ο ιός και μολύνει τη βασική στιβάδα του επιθηλίου.
Με ποιούς τρόπους μεταδίδονται οι γεννητικοί τύποι HPV ;
Απαιτείται άμεση τριβή με δέρμα ή με βλεννογόνο που φέρει αλλοιώσεις από HPV, για να μεταφερθεί ο ιός. Η απλή μεταφορά του ιού από άτομο σε άτομο δεν είναι συνήθως ικανή να δημιουργήσει φλεγμονή. Πρέπει να υπάρξει τριβή και να προκύψουν μικροτραυματισμοί για να εισχωρήσει ο ιός στο επιθήλιο. Γι’ αυτό, η σεξουαλική επαφή (κολπική ή πρωκτική) αποτελεί τον ευκολότερο τρόπο μετάδοσης για τους HPV. Άλλοι τύποι σεξουαλικής επαφής (τριβή των γεννητικών οργάνων με το χέρι ή μεταξύ τους χωρίς εισχώρηση, στοματογεννητική επαφή, κοινή χρήση σεξουαλικών συσκευών) είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε φλεγμονή, εφόσον υπάρχουν αμυχές στο επιθήλιο και το ανοσοποιητικό σύστημα δεν λειτουργήσει καλά, θεωρούνται όμως σπανιότεροι τρόποι μετάδοσης.
Πώς μπορεί να κόλλησα HPV;
Είναι πιο πιθανό να κολλήσετε HPV
με Κολπική σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό Πρωκτική σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό
Έχετε μικρότερη πιθανότητα να κολλήσετε HPV με
Κολπική ή πρωκτική σεξουαλική επαφή με προφυλακτικό Στοματογεννητική επαφή Έντονη τριβή της γεννητικής χώρας με γεννητικά όργανα, μολυσμένα αντικείμενα (sex toys) ή δάχτυλα
Έχετε πολύ μικρή πιθανότητα να κολλήσετε HPV με
Κοινή χρήση πετσετών και εσωρούχων με μολυσμένα άτομα, αμμο θαλασσης ή πισινα
Δεν πρόκειται να κολλήσετε HPV
Από το κάθισμα μιας τουαλέτας Από πόμολα, χειρολαβές, βρύσες κλπ.
Ποιος με κόλλησε HPV ;
Εάν βρέθηκε ότι κολλήσατε κάποιον HPV και έχετε για αρκετό διάστημα τον ίδιο σύντροφο, το πιθανότερο σενάριο είναι ότι έχει τον ιό και εκείνος. Μπορεί ο σύντροφός σας να μολύνθηκε παλαιότερα ή πρόσφατα και να μη γνωρίζει τίποτα (αφού οι μολύνσεις από τους HPV συνήθως δεν προκαλούν απολύτως κανένα σύμπτωμα). Δεν μπορεί να αποδειχθεί εάν τον κολλήσατε εσείς ή το αντίθετο. Δεν διαθέτουμε εργαστηριακές τεχνικές ρουτίνας για ανίχνευση αντισωμάτων από τους HPV. Αυτό, δυστυχώς, είναι η αιτία, που δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πάντοτε αν πρόκειται για καινούργια μόλυνση ή για υποτροπή παλιάς.
Αν ο/η σύντροφός μου αποδειχθεί ότι έχει HPV σημαίνει ότι με απάτησε;
Σε μια μονογαμική σχέση η διάγνωση της μόλυνσης από HPV συνήθως δημιουργεί πρόβλημα στις σχέσεις του ζευγαριού. Μόλις διαγνωστεί η μόλυνση σε ένα από τους δύο ο άλλος ανησυχεί για το ενδεχόμενο ύπαρξης τρίτου προσώπου. Η ανεύρεση όμως της μόλυνσης από HPV σε κάποιον σημαίνει απλώς ότι μολύνθηκε σε κάποια φάση της ζωής του. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με ακρίβεια πότε και από ποιόν. Επίσης κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει ποιος κόλλησε ποιόν (εκτός από την περίπτωση που κάποιος εκ των δύο δεν είχε προηγούμενη σεξουαλική ζωή).
Νιώθω άγχος και τύψεις ότι ίσως μετέδωσα τον ιό στο σύντροφό μου
Δεν υπάρχει λόγος για τέτοια συναισθήματα. Η μόλυνση από HPV είναι πολύ συχνή, καθώς περίπου το 80% και πλέον των ανθρώπων έχουν πιθανότητα να μολυνθούν από κάποιον ή κάποιους HPV. Η διαφορά μεταξύ εσάς και των υπολοίπων είναι απλά ότι εσείς το γνωρίζετε. Οι περισσότεροι που μολύνονται από τους HPV δεν έχουν συμπτώματα και η μόλυνση καταστέλλεται αυτόματα από τον οργανισμό τους, χωρίς να το γνωρίζουν. Μαζί με τη διάγνωση έρχεται και το άγχος και οι τύψεις παρότι δεν κάνατε τίποτα λάθος!
Τι να πω στο σύντροφό μου;
Είναι απαραίτητο να ενημερωθείτε πρώτα εσείς σωστά, για να μπορέσετε να ενημερώσετε και εκείνον. Οι διάφοροι τύποι των γεννητικών HPV (που προκαλούν κονδυλωματώδεις αλλοιώσεις) μπορεί να παραμείνουν στο σώμα μας επί εβδομάδες, μήνες ή και πολλά χρόνια, μετά από την αρχική μόλυνση. Εάν ο σύντροφός σας είναι ο πρώτος σας, είναι σχεδόν βέβαιο ότι εκείνος σας μετέδωσε τη μόλυνση. Όμως στις περισσότερες περιπτώσεις οι άνδρες δεν γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί από HPV. To γνωρίζουν μόνο οι άνδρες που έχουν εμφανίσει στο παρελθόν οξυτενή κονδυλώματα. Οι υπόλοιποι το αγνοούν, αφού συνήθως δεν έχουν συμπτώματα ή εμφανείς αλλοιώσεις. Μερικοί άνδρες πιθανολογούν ότι έχουν κολλήσει HPV επειδή διαγνώσθηκε σε προηγούμενες συντρόφους τους (εάν είχαν ενημερωθεί).
Θα έχω τον HPV πάντοτε;
Θεωρείται βέβαιο, ότι ο οργανισμός μας μπορεί να καταστείλει τη φλεγμονή, αλλά δεν «ξεφορτώνεται» τον ιό τόσο γρήγορα… Μετά την καταστολή της φλεγμονής από τον οργανισμό μας, ο HPV παραμένει στα κύτταρα της βασικής μεμβράνης και πολλαπλασιάζεται παράλληλα με τις κυτταρικές διαιρέσεις. Καταστέλλεται σε τοπικό επίπεδο (ανοσία κυτταρικού τύπου), αλλά δεν διαθέτουμε υψηλά επίπεδα αντισωμάτων. Μπορεί σε κάποια φάση, ο HPV να καταφέρει, ξεγελώντας την τοπική κυτταρική ανοσία, να ξαναφουντώσει και να προκαλέσει φλεγμονή στα κύτταρα. Αυτό το βλέπουμε σε περιπτώσεις γυναικών, που δεν έχουν τα τελευταία χρόνια σεξουαλικές επαφές και όμως εμφανίζουν υποτροπές της λοίμωξης. Είναι πιο συχνό φαινόμενο, στις γυναίκες στις οποίες χορηγούνται για πολύ καιρό φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό (κορτιζόνη, ανοσοκατασταλτικά).
HPV: Καταστέλλεται; Υποτροπιάζει; Καθαρίζει;
Στους περισσότερους ανθρώπους (80-90%), που μολύνονται από κάποιο τύπο HPV, η αναζήτηση ιϊκού DNA στα επιφανειακά κύτταρα του επιθηλίου, θα δείξει αρνητικά αποτελέσματα μετά από 2 χρόνια. Υπολογίζεται ότι στο 60-70% των ατόμων που μολύνθηκαν οι HPV καταστέλλονται μέσα στο πρώτο έτος. Αυτό θεωρείται ως μια υγιής απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Μόνο σε ένα μικρό ποσοστό των γυναικών που μολύνθηκαν, παρατηρούνται επίμονες και υποτροπιάζουσες φλεγμονές στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας. Η μόλυνση από τους HPV υψηλού κινδύνου φαίνεται, ότι καταστέλλεται δυσκολότερα και ιδιαίτερα η μόλυνση από τους HPV 16 και 18. Δεν είναι απολύτως βέβαιο, εάν ο ιός απλά καταστέλλεται αλλά παραμένει σε μικρές ποσότητες στα κύτταρά μας (λανθάνουσα παραμονή του HPV) ή εάν εξαφανίζεται εντελώς από το σώμα. Η πρώτη εκδοχή μοιάζει επικρατέστερη και επιβεβαιώνεται στους ανθρώπους εκείνους, που έχουν σταθερή μονογαμική σχέση και στους οποίους υποτροπιάζουν οι αλλοιώσεις, όταν μετά από χρόνια υποστεί σοβαρή βλάβη ή καταστολή το ανοσοποιητικό τους σύστημα.
Μετά τη θεραπεία θα μολύνω με HPV τους άλλους;
Αυτό εξαρτάται από δύο πράγματα. Πρώτον, πόσο επιτυχής είναι η θεραπεία που έγινε, ώστε να έχουν εξαλειφθεί όλες οι εμφανείς αλλοιώσεις (μείωση ιικού φορτίου) και δεύτερον από την κατάσταση του ανοσοποιητικού σας συστήματος και τη δυνατότητά του να καταστείλει τους HPV, που παραμένουν μετά την καταστροφή των αλλοιώσεων. Συνήθως, μετά την αφαίρεση των αλλοιώσεων, μεσολαβεί ένα διάστημα αρκετών μηνών προκειμένου να κατασταλούν από το ανοσοποιητικό μας σύστημα, οι HPV που απέμειναν. Μετά την καταστολή τους μειώνεται δραστικά η μολυσματικότητα.
Ποιοι τρόποι πρόληψης από τους HPV υπάρχουν;
ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ:
Πρωτογενής. Πρόληψη πριν την έναρξη σεξουαλικών επαφών, που να αποτρέπει τη μόλυνση (γίνεται με εμβόλια, που προφυλάσσουν μόνο από συγκεκριμένους HPV).
Δευτερογενής. Πρόληψη από τον καρκίνο με την έγκαιρη εντόπιση προκαρκινικών αλλοιώσεων (τεστ Παπανικολάου, κολποσκόπηση, HPV-τεστ κ.ά.).
Ποια εμβόλια υπάρχουν για τους HPV ;
Τον Ιούνιο του 2006, εγκρίθηκε από την επιτροπή τροφίμων και φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) το πρώτο εμβόλιο για προφύλαξη από συγκεκριμένους τύπους HPV, με το εμπορικό όνομα Gardasil. Το εμβόλιο κατασκευάστηκε από την εταιρεία Merck και το Σεπτέμβριο του 2006 πήρε έγκριση για κυκλοφορία στην Ευρώπη. Στη χώρα μας, κυκλοφορεί από τον Ιανουάριο του 2007. Το εμβόλιο προφυλάσσει από τη μόλυνση από τους HPV: 6, 11, 16, 18. Ένα δεύτερο εμβόλιο, με το εμπορικό όνομα Cervarix, παρασκευάστηκε από την εταιρεία Glaxo-Smith-Kline και προφυλάσσει από τους HPV 16 και 18. Το εμβόλιο αυτό κυκλοφορεί από το 2008. Το Gardasil προσφέρει προφύλαξη και για τους HPV 6 και 11, οι οποίοι, όπως αναφέρθηκε, ευθύνονται για ποσοστό 90% των περιπτώσεων οξυτενών κονδυλωμάτων. Τα οξυτενή κονδυλώματα είναι μεν καλοήθη, αλλά είναι συχνά (τουλάχιστον 1-3 στα 100 σεξουαλικώς ενεργά άτομα θα εμφανίσει μέχρι την ηλικία των 50 ετών οξυτενή κονδυλώματα) και αποτελούν σημαντική αιτία νοσηρότητας με οικονομικά και ψυχολογικά επακόλουθα. Στην πορεία διαπιστώθηκε ότι το Cervarix παρότι κατασκευάστηκε για την προφύλαξη από τους HPV 16 και 18, καλύπτει ένα μεγαλύτερο φάσμα από ογκογόνους HPV (31, 33 και 45). Με βάση τα νέα δεδομένα το Cervarix υπολογίζεται ότι καλύπτει για το 90% περίπου των καρκίνων τραχήλου μήτρας.
Πόσο ασφαλή είναι τα εμβόλια;
Δεν έχουν παρατηρηθεί, στις μελέτες που ανακοίνωσαν πρόσφατα και οι δύο εταιρείες, σοβαρές παρενέργειες. Φαίνεται, ότι οι παρενέργειες δεν διαφέρουν από αυτές των άλλων εμβολίων που είναι σε χρήση. Οι πιο συνηθισμένες είναι ελαφρά πυρετική κίνηση, πονοκέφαλος και τοπικός ερεθισμός στην περιοχή της ένεσης. Η εμπειρία από τα δύο εμβόλια είναι πλέον μεγάλη (έχουν χορηγηθεί περισσότερα από 100 εκατομμύρια δόσεων).
Μπορούν να κάνουν το εμβόλιο οι έγκυες;
Δεν έχει μελετηθεί η ασφάλειά του σε έγκυες. Από μεμονωμένα περιστατικά φάνηκε, ότι δεν υπήρξε κίνδυνος για την έγκυο ή για το έμβρυο. Όμως, η χρήση του δεν συνιστάται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Έχει κάποια θεραπευτική επίδραση το εμβόλιο για περιπτώσεις, που έχουν ήδη μολυνθεί από HPV ;
Όχι. Το εμβόλιο είναι καθαρά προφυλακτικό και δεν έχει καμιά θεραπευτική επίδραση. Εάν μια γυναίκα έχει ήδη μολυνθεί από κάποιον από τους HPV του εμβολίου, οι μελέτες δεν έχουν δείξει καμιά θεραπευτική δράση. Υπάρχει το ενδεχόμενο της μείωσης των υποτροπών, αλλά δεν είναι πλήρως τεκμηριωμένο.
Εάν μια γυναίκα έχει ήδη μολυνθεί από κάποιον HPV , θα ωφεληθεί από το εμβόλιο;
Θα έχει κάλυψη για τους υπόλοιπους τύπους HPV, που περιέχει το εμβόλιο.
Ποια είναι η καλύτερη ηλικία για εμβολιασμό;
Στη χώρα μας θεωρείται, ότι η καλύτερη ηλικιακή ομάδα τα παιδιά 12-14 ετών (για να προλάβουμε την έναρξη σεξουαλικών επαφών).
Ποιος ο λόγος χρήσης του προφυλακτικού αφού δεν αποκλείει τη μετάδοση;
Παρόλο που το προφυλακτικό δεν καλύπτει πλήρως από τον κίνδυνο μετάδοσης HPV, η χρήση του συνιστάται, έστω και για τη μερική προστασία που προσφέρει. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες είναι πρόσφατες μελέτες, στις οποίες αποδεικνύεται, ότι η χρήση προφυλακτικού εκτός από τη μείωση του κινδύνου πρωτομόλυνσης από HPV, μειώνει και τα ποσοστά υποτροπών των αλλοιώσεων μετά τη θεραπεία (προφανώς λόγω μείωσης του σεξουαλικώς μεταδιδομένου ιϊκού φορτίου).
Ποιος θεωρείται αυτή τη στιγμή ο ιδανικός τρόπος πρόληψης των μολύνσεων από HPV ;
Ο συνδυασμός του εμβολίου με τα υπόλοιπα μέσα προληπτικού ελέγχου. Τα κορίτσια, που θα εμβολιαστούν πριν την έναρξη σεξουαλικών επαφών, θα έχουν στο μέλλον μειωμένο κίνδυνο για καρκίνο τραχήλου μήτρας τουλάχιστον κατά 70%. Εάν συνεχίσουν να ελέγχονται προληπτικά (για το ενδεχόμενο επιπτώσεων μόλυνσης από HPV, που δεν καλύπτει το εμβόλιο), ο τελικός κίνδυνος θα ελαχιστοποιηθεί.
Εντοπισμός προκαρκινικών αλλοιώσεων
Έχει αποδειχθεί ότι στην πλειοψηφία των καρκίνων τραχήλου μήτρας και σε μεγάλο μέρος των υπόλοιπων καρκίνων της πρωκτογεννητικής περιοχής, πρώτα εμφανίζονται προκαρκινικές αλλοιώσεις και μετά οι διηθητικοί καρκίνοι. Για το λόγο αυτό, έχει πολύ μεγάλη σημασία ο εντοπισμός των προκαρκινικών αλλοιώσεων και η θεραπεία τους. Οι προκαρκινικές αλλοιώσεις : Αργούν πολύ να εξελιχθούν σε καρκίνο, Ανιχνεύονται με τον προληπτικό έλεγχο και Θεραπεύονται. Επομένως κύριος στόχος του προληπτικού ελέγχου είναι η ανεύρεση προκαρκινικών αλλοιώσεων και η θεραπεία τους. Η ανίχνευση των προκαρκινικών αλλοιώσεων γίνεται με διάφορες μεθόδους όπως: τεστ Παπανικολάου, κολποσκόπηση, μοριακές τεχνικές αναζήτησης DNA του HPV κ.ά.
Πώς μπορώ να βελτιώσω την άμυνά μου;
Η καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος από οποιαδήποτε αιτία, είναι πολύ σημαντική παράμετρος. Γνωρίζουμε, ότι ασθενείς με AIDS ευρίσκονται σε ιδιαίτερο κίνδυνο, λόγω της πλημμελούς λειτουργίας του ανοσοποιητικού τους. Επίσης, είναι γνωστό, ότι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ασθενείς που παίρνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα για κάποιο λόγο (όπως άνθρωποι που έχουν υποστεί μεταμοσχεύσεις οργάνων, ασθενείς που κάνουν χρόνια χρήση κορτιζόνης, λόγω ρευματικών και άλλων νοσημάτων). Το κάπνισμα, όπως έχει αποδειχθεί σε πολλές μελέτες, καταστέλλει την ανοσία κυτταρικού τύπου, δυσκολεύοντας την προσπάθεια του οργανισμού να καταστείλει τον HPV. Σε γυναίκες που καπνίζουν, οι αλλοιώσεις παραμένουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Επίσης, στις καπνίστριες, μετά από αφαίρεση αλλοιώσεων, οι υποτροπές είναι πολύ συχνότερες σε σχέση με τις υποτροπές των μη καπνιστριών. Άλλοι επιδημιολογικοί παράγοντες –με ηπιότερη συσχέτιση– θεωρούνται: συνυπάρχουσες φλεγμονές (όπως από έρπητα και χλαμύδια –προφανώς επειδή απασχολούν παράλληλα το ανοσοποιητικό σύστημα), μακροχρόνια χρήση αντισυλληπτικών δισκίων, πολυτοκία και διαιτητικοί παράγοντες (έλλειψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων). Για τους λόγους αυτούς συνιστώνται: η αποφυγή του στρες και η εξασφάλιση καλού ύπνου, η διακοπή του καπνίσματος, η καταπολέμηση άλλων φλεγμονών, η υγιεινή διατροφή και κυρίως η προληπτική ιατρική παρακολούθηση. Με τους τρόπους αυτούς, μπορούμε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να καταστείλει ευκολότερα τον ιό ή να εντοπίσουμε γρήγορα πιθανές προκαρκινικές αλλοιώσεις.
ΜΟΥΤΣΙΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ-ΕΦΡΑΙΜ
ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ – ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
ΔΟΥΚΑ 2 ΧΑΛΚΙΔΑ
ΤΗΛ.ΙΑΤΡΕΙΟΥ 22210 20815
ΚΙΝ. 6977297979